WHO oo dalalka dunida ugu baaqday in ay xoojiyaan tijaabooyinka cudurka Corona si loo dhimo faafitaankiisa

639

Hey’adda adda caafimaadka adduunka ayaa dhammaan dalalka dunida ugu baaqday in ay sii xoojiyaan barnaamijyada baaritaanada bukaanada Corona madaama baaritaanka uu yahay habka ugu wanaagsan ee xanuunka lagu yareyn karo. Waxay sidoo kale Hey’adda WHO ayaa shirkadaha ugu baaqday in ay sare u qaadaan soo saarista agabyada muhiimka ah si looga dheeraado in la waayo qalabka loo baahanyahay.

Agaasimaha guud ee heyadda caafimaadka adduunka Dr. Tedros Andhom oo shir jaraa’id ku qabtay magaalada Geneva ayaa sheegay in dunida uu u hayo hal farriin oo ah halla baaro dhammaan dadka la tuhmay in ay cudurka qabaan. Dr.Tedros ayaa cudurka safmareenka ah ee Corona ku tilmaamay xaaladdii caafimaad ee caalami ah oo ugu adkeyd casrigaan.

Dalalka ha tijaabiyaan dadka oo dhan, macquul ma ahan in lagula dagaalo si qof indhaha ka xiran oo kale. Iyada oon la baarin kiisas gooni looma bixin karo, shabakadaha caabuqana lama jabin karo si fudud ayuu hadalkiisa sii raaciyay Dr.Tedros Andhom madaxa guud ee heyadda caafimaadka.

Dr. Tedros ayaa tilmaamay in dalalka xitaa nidaam ahaan horumar dhanka caafimaadka gaaray  ay la daalaadhacayaan si loo xakameeyo cudurka,waxa uuna walaac ka muujiyay dalalka dakhligoodu hooseeyo oo dadku marka horeba ay qabeen nafaqa darro iyo dhibaatooyin kale oo caafimaad.

Dhankaa iyo Maraykanka Madaxweyne Trump ayaa la kulmay dhaliilo ku aaddan in ay ka gaabiyeen baartitaanka kiisaska cusub ee cudurka.

Madaxweyne ku xigeenka Maraykanka Mike Pence ayaa ballanqaaday in dadka Maraykanka ay heli doonaan maalmaha soo socda in ka badan 2000 oo sheybaar oo awood u leh in ay baaraan cudurka Carona.

Dhanka kale xoghayaha arrimaha dibadda Maraykanka Mike Pompeo ayaa jawaab adag ka bixiyay hadal ka soo yeeray Shiinaha oo Maraykanka ku eedeeyay in ay xanuunka Carona ku tallaaleen askartooda dalka Shiinaha.

Mike Pompeo ayaa qadka taleefoonka diploomaasiga ugu sarreya Shiinaha Yang Jiechi ugu sheegay in xilligaan aysan ahayn waqtiga la faafiyo been abuurka iyo warraka ku turi kuteenka ah, laakiin ay tahay waqti ay habboontahay in dunidu midowdo si loola dagaalamo khatar guud.

Diploomaasiga ugu sarreeya Shiinaha ayaa intii uu qadka taleefoonka kula hadlayay xoghayaha arrimaha dibadda maraykanka waxa cambaareeyay dhaliisha ay sharcidajiyaasha qaar ee Maraykanka u jeediyeen dadaalada ay dawladda Shiinaha ku xakameyneyso cudurka sida ay qoreen warbaahinta Shiinaha.

Hadalka siyaasiyiinta Maraykanka ayuu diploomaasiga ugu sarreeya Shiinaha sheegay in ay saameyn ku yeesheen ama ay hoos u dhigeen dadaalada dawladda , carana ay ku abuureen dadka shiinaha.

Maraykanka ayay si weyn uga xumaadeen Shiinaha markii hoggaamiyaha aqlabiyadda yar ee aqalka wakiilada Kevin Mcarthy uu xanuunka ku tilmaamay Caronaha Shiinaha. Isla xoghayaha arrimaha dibadda ayaa bishaan cudurka ku tilmaamay Caronihii Wuhan. Labadaas hadal aaya si weyn uga xanaajiyay Shiinaah waxayna masuuliyiinta wasaaradda arrimaha dibadda sheegeen in ay tahay takooridda Shinaha.

Intaas ka dib afhayeenka wasaaradda arrimaha dibadda Shiinaha ayaa maraykanka ku eedeeyay in ay cudurka COVID19 dalkaas geeyeen markii ay askartooda ka qayb galayeen tartamada miltariga adduunka oo bishii October ee sannadkii hore lagu qabtay magaalada Wuhan.

Hadalkaan uu afhayeenku ku qoray barta Twitterka ayaa keentay in waaxda arrimaha dibadda Maraykanka ay u yeerto safiirka Shiinaha ee dalka Maraykanka si wax looga weydiiyo hadalka afhayeenka wasaaradda arrimaha dibadda Shiinaha.

Safiirada Shiinaha u fadhiya Kazahstan iyo Nigeria ayaa la saftay afhayeenka wasaaradda arrimaha dibadda, waxaana safiirka Shiinaha ee Kazakhstan uu weerar qoraal ah uu ku qaaday maraykanka.

Bartiisa Facebook ayuu ku qoray “ Waxaa idinku yar galoofyada gacmaha la gashto, maasgarooyinka,qalabka wax lagu baaro, suuqiina xitaa hoos ayuu u dhacay, waxaasi oo dhan ma Shiinaha ayaa sababay. Waxaa la jooga xilligii aad qiran lahaydeen waxa dadkiina iyo bulshada caalamka ka qarineysaan, maxaa yeelay waxaa jira shaki badan