Kenya: kiisaskii cudurka Corona oo sii kordhay iyo dowladda oo tallaabooyin cusub soo rogtay

763
Kenya: kiisaskii cudurka Corona oo sii kordhay iyo dowladda oo tallaabooyin cusub soo rogtay. Reuters

Madaxweynaha dalka Kenya Uhuru Kenyatta ayaa xaqiijiyay labo kiis oo cusub oo ah cudurka dilaaga ah ee Carona Virus.

Khudbad uu ujeediyay dadweynaha Kenya ayaa madaxweyne Uhuru  ku sheegay in kiisaska cusub la ogaaday kaddib markii 27 qof oo la kulantay bukaankii ugu horreeyay ee cudurku ku dhaco la baaray, iyada baaritanka lagu xaqiijiyay in kiiisaskii kordheen.

Labada bukaan ee cusub ayuu Madaxweyne Uhuru sheegay in la geeyay goob lagu karaantiilo oo ku taalla isbitaalka Kenyatta ee magaalada Nairobi.

Kooxaha caafimaadka ayaa si dhow ula socda bukaanada waxaana uu sheegay madaxweyne Kenyatta in ay si fiican u qaadanayaan daawada.

Madaxweyne Uhuru ayaa kororka kiisaska dartiis usoo rogay tillaabooyin cusub si loo yareeyo faafitaanka cudurka Carona.

Waxa la mamnuucay dadka ka imaanaya dalalka cudurka Covid 19 uu  saameeyay muddo sodon bari ah. Go`aanka ayaa si rasmi ah u dhaqangalaya saacadaha soo socda.

Madaxweyne kenyatta ayaa sheegay in muwaadiniinta Kenyaanka ah iyo shisheeyaha degenaashaha ku leh ay dalkaas imaan karaan , laakiin laag doonayo in ay karaantiil maraan.

Waxa kale oo la amray in dadkii 14ka bari ee ugu dambeysay Kenya soo galay in iskood isku karaantiilaan, isbitaalna ay tagaan haddii ay isku arkaan astaamo cudurka u eg si loo hubiyo.

Iskoolada iyo goobaha kale ee waxbarashada ayaa la faray in ay laga billaabo isniinta shaqooyinka joojiyaan, iyada oo iskoolada la jiiftana ay shaqada joojin doonaan arbacada. Jaamacadaha iyo machadyada waxbarashada sare ayaa la xiri doonaan jimcada.

Heyadaha dawladda iyo ganacsiga gaarka ah ayaa la weydiistay in shaqaalaha ay u ogolaadaan in ay guryaha ka shaqeeyaan.

Dadweynaha Kenya ayaa la faray in ay ka dheeraadaan ganacsiga lacagta wax lagu kala gadanayo oo taa badalkeeda isticmaalaan hababka lacagta kaashka aan ahayn si looga dheeraado in cudurka la iskugu gudbiyo marka ay jirka dadku is taabtaan.

Waxaa kale oo dadka Kenya loo digay in ay iskugu yimaadaan goobaha mashquulka badan sida Suuqyada , garoomada iyo meelaha kale ee dadku ku badanyahay.

Goobaha caafimaadka iyo suuqyada ayaa la faray in ay keenaan saabuun, nadiifiyaasha iyo biyo si dadku gacmaha iskaga dhaqaan oon cudurku u gudbin.

Hadalka Madaxweyne Kenyatta ayaa daba socda karaantiilka 22 qof kuwaas oo wasaaradda caafimaadka kenya ay sheegtay in ay si toos ah ula xiriireen qofkii koowaad ee laga helo xanuunka gudaha Kenya.

Wasaaradda caafimaadka kenya ayaa sheegtay in dadka la karaantiilay lagu daweynayo isbitaal ku yeel Nairobi , iyada oo baaritan laga qaaday oo lagu baaray machada cilmiga baarista caafimaadka ee Kenya KEMRI laga helay xanuuunka Carona. 23 kale oo heysta dhalashooyin kale duwan  kuwaas oo al socday bukaanka laga helay cudurka ayay wasaaraddu tilmaantay in la raadiyay kaddibna la faray in ay iskood isku karaantiilaan.

Garsoorka dalka Kenya ayaa soo saaray amaro dhawr ah si looga hortago faafitaanka cudurka carona. Guddoomiyaha maxkamadda sare ee kenya David Maraga ayaa shir kooban oo saxaafadeed ka sheegay in shaqooyinkii maxkamadda la hakin doono muddo labo todobaad ah oo ak bilaabaneysa isniinta.

Guddoomiayha maxkamadda sare ayaa shaaciyay in aan maxkamad la soo taagi doonin maxaabiista muddo labo todobaad ah.

Dhinaca kale Itoobiya ayaa ku dhawaaqday in sadax kiis oo cusub taas oo tirada dadka xanuunku hayo ka dhigeysa afar.

Wasaaradda caafimaadka Itoobiya ayaa sheegtay in mid ka mid ah bukaanada uu yahay 42 Itoobiyaan, halka labaad kalena ay yihiin labo muwaadin oo Jappan u dhalatay oo kala jira 44, 47.

Sadexda bukaan ee dambe ayay wasaaraddu sheegtay in ay xiriir la lahaayeen bukaankii ugu horreeyay ee laga helo xanuunka Crapna dalka itoobiya.

Kaddib xaqiijintii kiiskii koowaad itoobiya ayaa karantiishay 117 Itoobiyaan ah oo qaarkood la rumeysanyahay in ay la kulmeen bukaankii ugu horreeyay.

Itoobiya ayaa gabi ahaanba joojisay adeegga tareenada , wallow axaddii lagu dhaliilay in 150,000 qof ay ku safreen tareenka iskaga kaal goosha magaalada Addis Ababa.